Szerszeń Stanisław Antoni (1899–1975), inżynier dróg i mostów, matematyk, profesor Politechniki Śląskiej i Politechniki Krakowskiej, poseł na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Ur. 13 XII w Żywcu, był synem Wojciecha (zm. 1910), rzemieślnika, i Julii z Jeziorskich, robotnicy miejscowej Książęcej Fabryki Wyrobów z Kości.
Od r. 1910 uczył się S. w Państw. Szkole Realnej w Żywcu, gdzie 14 VI 1917 uzyskał świadectwo dojrzałości, upoważniające do studiów politechnicznych. W r. 1918 podjął je na Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej Szkoły Politechnicznej (od r. 1921 Politechn. Lwow.) we Lwowie. Po wybuchu 1 XI 1918 walk z Ukraińcami o miasto wrócił do Żywca i wstąpił do powstającego WP. W l. 1919–20 uczestniczył w wojnie polsko-ukraińskiej oraz wojnie polsko-sowieckiej. Następnie ukończył szkołę podchorążych w Warszawie i po przeniesieniu 5 V 1921 w stopniu podporucznika do rezerwy wrócił na studia. Równocześnie pracował jako demonstrator, a od 16 I 1922 asystent w Katedrze Geometrii Wykreślnej Kazimierza Bartla; często zastępował profesora w związku z jego wyjazdami jako posła lub premiera. Po uzyskaniu 1 VI 1929 stopnia inżyniera ze specjalnością dróg i mostów został 26 IX t.r. adiunktem w II Katedrze Geometrii Wykreślnej u Antoniego Plamitzera. Od t.r. prowadził wykłady zlecone z geometrii wykreślnej na Wydz. Rolniczo-Lasowym, a w l. 1930–4 na organizowanych na uczelni kursach fotografii lotniczej dla oficerów. Okazjonalnie był zatrudniony również na innych wydziałach, m.in. na Wydz. Architektonicznym prowadził w r. 1930 ćwiczenia z perspektywy malarskiej, a w l. 1934–5 wykłady i ćwiczenia z geometrii wykreślnej. Dodatkowo pracował w firmach budowlanych, m.in. w l. 1927–8 w lwowskim biurze architektonicznym Eugeniusza Czerwińskiego jako inspicjent przebudowy hotelu George’a we Lwowie i pensjonatu w Jaremczu, a w 2. półr. 1929 jako kierownik budów i kalkulant w lwowskim biurze architektoniczno-budowlanym Kaliksta Krzyżanowskiego. W okresie 16 VI 1930 – 30 VI 1932 pełnił funkcję inżyniera dzielnicowego (referenta technicznego) w Wydz. Drogowym Magistratu m. Lwowa. Był członkiem zarządu Polskiego Tow. Politechnicznego, na forum Towarzystwa wygłaszał odczyty, m.in. w r. 1935 Próba realizacji programu inwestycyjnego (opublikowany pt. O lepsze jutro w miesięczniku „Życie Techniczne” R. 11: 1935 nr 10, wyd. osobne, Lw. 1935). W „Życiu Technicznym” oraz dwumiesięczniku „Czasopismo Techniczne” pełnił funkcję administratora. Ogłosił podręczniki z geometrii wykreślnej dla liceów oraz różnych typów szkół zawodowych, m.in. Geometria wykreślna (Lw. 1937 I–II) i Nauka o rzutach (Lw. 1939).
Po zajęciu Lwowa przez wojska sowieckie we wrześniu 1939 pracował S. jako docent w utworzonym w miejsce politechniki Lwowskim Inst. Politechnicznym. Podczas okupacji niemieckiej był wykładowcą geometrii wykreślnej w powstałym w r. 1942 Staatliches Technisches Institut (od r. 1943 Staatliche Technische Fachkurse). Dodatkowo był zatrudniony jako urzędnik w lwowskiej Izbie Handlowej i Przemysłowej. Dn. 8 V 1944 przeniósł się do Grybowa, gdzie pracował jako inżynier przy regulacji rzeki Białej. Po wyzwoleniu tych terenów spod okupacji niemieckiej kierował od 1 II 1945 biurem odbudowy Nowego Sącza. T.r. przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie objął funkcję dyrektora naczelnego Fabryki Lekkich Betonów w Bytomiu.
Dn. 1 X 1945 został S. profesorem kontraktowym na Politechn. Śląskiej w Gliwicach; od 24 VIII 1948 był tam profesorem nadzwycz. Zorganizował Katedrę Geometrii Wykreślnej (przemianowaną w l. 1952–4 na Katedrę Rzutów i Rysunku Technicznego) i był jej kierownikiem. W r. akad. 1950/1 pełnił funkcję prodziekana Wydz. Inżynieryjno-Budowlanego, po czym w l. akad. 1951/2–1954/5 był prorektorem ds. dydaktyki. Opublikował skrypty, m.in. Geometria wykreślna (Gliwice 1946, wyd. 4, 1956) i Geometria wykreślna II (Gliwice 1947), a także wielokrotnie wznawiał przedwojenny podręcznik Nauka o rzutach (wyd. 11, W. 1978). Ogłosił też rozprawy Perspektograf przesuwany i Niektóre własności ognisk stożkowej ujawnione za pomocą perspektografu [Rogera] De La Fresnaye [1885–1925] (obie w „Pracach Mat.” T. 1: 1955). W sprawie nauczania matematyki w szkołach wypowiedział się w artykule W obronie geometrii wykreślnej („Matematyka” 1948) oraz pracy Dydaktyka i metodyka geometrii wykreślnej (Gliwice 1955). Równocześnie w l. 1949–56 kierował Oddz. Biura Projektów Architektury i Budownictwa w Gliwicach. Opracował m.in. Założenia projektowe budowy zespołu gmachów Wydziału Górniczego (1950), Założenia projektowe budowy dzielnicy akademickiej w Gliwicach (1950) oraz Projekt wstępny budowy dzielnicy akademickiej w Gliwicach (1951). Opiniował projekty techniczne rozbudowy Politechn. Warsz. i budowy gmachu jej Wydz. Lotniczego oraz rozbudowy Politechn. Wrocł. Od 9 VII 1950 należał do Stronnictwa Demokratycznego i działał jako członek Prezydium jego Miejskiego Komitetu w Gliwicach, a także członek Wojewódzkiego Komitetu w Katowicach i Centralnego Komitetu (17 V 1954 – 18 I 1958). Z ramienia Stronnictwa był posłem z Okręgu Gliwice na Sejm PRL I kadencji (20 XI 1952 – 20 XI 1956); pełnił funkcję wiceprzewodniczącego sejmowej Komisji Komunikacji i Łączności. Od r. 1952 był członkiem Tow. Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, a od r. 1953 wchodził w skład jego Zarządu Głównego.
Od 15 XII 1956 pracował S. na pół etatu na Politechn. Krak., a 1 I 1957 objął tam (po zmarłym w r. 1954 Plamitzerze) kierownictwo Katedry Geometrii Wykreślnej. Dn. 1 X 1958 zrezygnował z pracy w Gliwicach i przeszedł na cały etat na Politechn. Krak.; w l. akad. 1958/9–1965/6 pełnił tam funkcję dziekana Wydz. Budownictwa Wodnego. Oprócz zajęć na Politechnice prowadził w l. 1957–61 wspólnie z Tadeuszem Rachwałem (z Akad. Górniczo-Hutniczej) środowiskowe seminarium z geometrii wykreślnej. W r. akad. 1959/60 działał na uczelni w komisjach senackich: Rozbudowy Politechniki oraz Sesji Naukowych. Dn. 19 XI 1960 otrzymał tytuł profesora zwycz. Opublikował w tym okresie m.in. pracę Geometryczna koncepcja prefabrykatów budowlanych typu S (Kr. 1961). Był członkiem ZNP i działał w jego Sekcji Szkół Wyższych. Dn. 30 IX 1970 przeszedł na emeryturę, ale nadal był czynny naukowo i prowadził wykłady. Zmarł 10 V 1975 w Żywcu, został tam pochowany 12 V na cmentarzu Przemienienia Pańskiego. Był odznaczony m.in. dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (1937, 1956), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1954), Medalem 10-lecia Polski Ludowej (dwukrotnie w r. 1955), Medalem «Zasłużony Nauczyciel PRL» (1970) oraz Medalem 30-lecia PRL.
W zawartym 7 V 1932 w Poznaniu małżeństwie z Janiną Marią ze Stankiewiczów 1v. Charzewską (ur. 1892) miał S. syna Wacława Jerzego, absolwenta Wydz. Kompozycji Akad. Muzycz. w Krakowie.
Popławski Z., Wykaz pracowników naukowych Politechniki Lwowskiej w latach 1844–1945, Kr. 1994; Słownik biograficzny matematyków polskich, Tarnobrzeg 2003; Słown. techników, X; – Księga pamiątkowa Szkoły Realnej, Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Żywcu, Żywiec 1959 s. 130, 283–5; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki 1945–1995, Kr. 1995 s. 106–7, 427; Politechnika Krakowska 1946–1976, Kr. 1976 s. 237, 336–7 (fot.), s. 424, 449; Politechnika Lwowska 1844–1945, Wr. 1993; Politechnika Śląska im. Wincentego Pstrowskiego w Gliwicach 1945–1970, Gliwice–Kat. 1970; Politechnika Śląska 1945–1955, Gliwice 1957 s. 23–5, 72, 197; Popławski Z., Dzieje Politechniki Lwowskiej 1844–1945, Wr. 1992; tenże, Politechnika Lwowska w latach 1844–1945, Kr. 1999; Wosiński H., Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Cz. 3: Udział Stronnictwa w pracach parlamentu PRL w latach 1944–1968, W. 1969 s. 124–5; – „Dzien. Urzęd. Min. Oświaty” 1948 s. 627; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Dzien. Pol.” 1975 nr 112, 114, „Tyg. Powsz.” 1975 nr 32, „Zesz. Nauk. Politechn. Krak. – Geometria Wykreślna” 1977 nr 9 s. 5–8 (W. Jankowski, Z. Pałasiński, fot.); – Arch. PAN: Zespół Minerwa I–8; Arch. Politechn. Krak.: sygn. 204 poz. 966 (akta osobowe, fot.); – Mater. Red. PSB: Nota biogr. S-a autorstwa Jacka Schmidta z Gliwic.
Mieczysław Barcik